جای خالی سلبریتی قرآنی در جامعه امروزی/ شیوه‌های نوین جایگزین روش مکتب‌خانه‌ای شود
گروه فعالیت‌های قرآنی ــ رئیس اداره امور قرآنی تبلیغات اسلامی چهارمحال و بختیاری گفت: در جامعه امروز سلبریتی قرآنی به ندرت وجود دارد حال آنکه ظهور چهره‌های محبوب قرآنی کمک شایانی به جذب جوانان به قرآن می‌کند.
«آنک خداوند پیامبر را چنین کتابی فرو فرستاد، نوری که چراغ‌هایش را خاموشی نباشد، چراغی که روشنایی‌اش به خاموشی نگراید، اقیانوسی که کسی را به ژرفایش دسترسی نباشد، راهی که رهروش به گمراهی نرود، پرتوی که تابشش را تیرگی‌ای نیالاید، بنیادی که پایه‌هایش فرو نریزد، درمانی که از پیامدهایش جای نگرانی نباشد...آری قرآن معدن ایمان و گوهر ناب آن، سرچشمه‌ها و دریاهای دانش، بوستان‌ها و آبگیرهای عدالت، زیربنا و ساختار اسلام و وادی‌ها و دشت‌های گسترده حق است...» (نهج‌البلاغه، بخشی از خطبه 189)
جامعه ما جامعه‌ای اسلامی است و قرآن، کتاب آسمانی ماست. بنابراین افراد جامعه به خصوص کودکان، نوجوانان و جوانان می‌بایست قرآن را بیاموزند، آن را خوب تلاوت کنند و اگر حافظه خوبی داشتند قرآن را حفظ کنند و در یک کلام، برای تحقق جامعه قرآنی در همه حال با قرآن مأنوس باشند.
با نگاهی به وضعیت حوزه فعالیت‌های قرآنی این پرسش پیش می‌آید که چرا امروز و در چهل سالگی انقلاب اقبال عمومی به قرآن و محبوبیت و شور و حال قرآنی جاری در جامعه دهه شصت را کمتر شاهدیم و چگونه می‌توان خانواده‌ها و فرزندان را به سمت قرآن سوق داد. برای یافتن پاسخ این پرسش‌ها مصاحبه‌ای با محسن تقی‌پور، رئیس اداره امور قرآنی تبلیغات اسلامی چهارمحال و بختیاری و صادق حیدری، قاری ممتاز و مدرس دانشگاه در چهارمحال و بختیاری انجام شده که در ادامه می‌خوانید.
محسن تقی‌پور، رئیس اداره امور قرآنی تبلیغات اسلامی چهارمحال و بختیاری، در گفت‌وگو با ایکنا از چهارمحال و بختیاری، درخصوص راه‌های جذب کودکان، نوجوانان و جوانان به قرآن، اظهار کرد: در گام نخست خانواده نقش مهمی در این امر دارد و انس خانواده به قرآن و تلاش برای داشتن سبک زندگی قرآنی، فرزندان را به فضای قرآن سوق می‌دهد.
وی در این خصوص نقش مؤسسات قرآنی و خانه‌های قرآن را نیز که رسالت آموزش و نشر قرآن را بر دوش دارند، متذکر شد و تصریح کرد: این مراکز با ارائه صحیح، مطلوب و جذاب آموزش قرآن و مبانی آن، می‌توانند رغبت فرزندان و خانواده‌ها را به امر مهم قرآن افزایش دهند.
تقی‌پور با بیان اینکه امروزه خانواده‌ها کمتر برای قرآنی شدن فرزندان هزینه و وقت صرف می‌کنند، ادامه داد: تبلیغ قرآن و تشویق خانواده‌ها در این خصوص حائز اهمیت است که صدا و سیما و سایر رسانه‌های دیداری، شنیداری و مجازی می‌توانند نقش مؤثری در نهادینه ساختن قرآن در میان خانواده‌ها داشته باشند.
لطمه کاهش اعتبارات به فعالیت‌های قرآنی
این کارشناس قرآنی با بیان اینکه در سال‌های اخیر اعتبارات تخصیصی به قرآن به نحو چشمگیری کاهش یافته است، گفت: امروزه کمبود اعتبارات، ناهماهنگی بین نهادها برای پرداختن به امور قرآنی و موازی‌کاری‌ها، سوء‌مدیریت در صرف هزینه برای کارهای قرآنی و مشکلاتی از این دست در حوزه قرآن مشهود است که محقق شدن جامعه قرآنی را با چالش مواجه می‌کند.
تقی‌پور درخصوص نقش آموزش در جذب قرآن‌آموزان و ماندگاری آن‌ها در کلاس، یادآور شد: آموزش باید اصولی و قاعده‌مند باشد و از آموزش‌های پایه آغاز و به سطح تخصصی برسد ضمن اینکه ورود به مفاهیم و مبانی قرآن به موازات آموزش تلاوت و حفظ، می‌تواند بر جذابیت یادگیری بیفزاید.
وی با تأکید بر لزوم بهره‌گیری از آموزه‌های تاریخ اسلام به شخصیت «مصعب‌بن عمیر»، اشاره و بیان کرد: این سفیر اسلام و مبلغ قرآن که تربیت یافته مکتب محمدی بود از سوی پیامبر(ص) مأموریت یافت تا قرآن را در سرزمین یثرب ترویج کرده و با کمترین امکانات توانست مردم را به قرآن و اسلام جذب کند که این عملکرد می‌تواند سرلوحه کار متولیان امر قرار گیرد.
کمبود سلبریتی قرآنی در جامعه امروز
رئیس اداره امور قرآنی تبلیغات اسلامی استان با بیان اینکه در جامعه امروز سلبریتی قرآنی به ندرت وجود دارد، گفت: ظهور شخصیت قرآنی محبوب در نزد جوانان، کمک شایانی در جهت جذب آنان به قرآن می‌کند و در این خصوص نیاز به تبلیغات هدفمند و کارشناسی شده در رسانه‌های جمعی وجود دارد حال آنکه در صدا و سیما به عنوان رسانه ملی به ندرت شاهد تبلیغات قرآنی هستیم.
وی الگو قرار دادن قرآن را مهم ارزیابی کرد و ادامه داد: در صورت پرهیز دستگاه‌های قرآنی، فرهنگی، متولیان و فعالان این کتاب آسمانی از انجام کارهای صوری و برخاسته از حس رفع تکلیف و تلاش آنان برای خدمت رسانی فراگیر، واقعی و برخاسته از دل، جذابیت پایدار و محبوبیت بلند مدت قرآن در جامعه را شاهد خواهیم بود.
تقی‌پور به وارونه شدن فرهنگ اسلامی در جامعه امروز اشاره و خاطرنشان کرد: یکی از مصادیق وارونه شدن فرهنگ، نشر و ترویج بی‌حجابی و بدحجابی است که به سرعت در حال فراگیر شدن و حجاب در حال تبدیل شدن به نمودی از عقب‌ماندگی فکری است و همین وضعیت در حوزه فعالیت‌های قرآنی نیز مشهود است که باز هم باید نقش مثبت رسانهها را درخصوص پیشگیری از این معضلات یادآور شد.
اقبال اندک به قرآن
وی با بیان اینکه امروزه خانواده‌ها دغدغه‌مند امور اقتصادی و معیشتی هستند، خاطرنشان کرد: نباید از نظر دور داشت که امروزه به دلیل مشکلات فراوان اقتصادی مردم تنها در پی رفع نیازهای اقتصادی و گذران زندگی خود هستند بنابراین گاهاَ اقبال کمتری به صرف وقت و هزینه برای امور قرآنی نشان می‌دهند.
در ادامه صادق حیدری، قاری ممتاز و مدرس دانشگاه در چهارمحال و چهارمحال و بختیاری درخصوص شاخص‌های مهم آموزش قرآن، اظهار کرد: در جامعه امروز، مربی قرآن باید به فضای مجازی و علم روز مسلط باشد تا بتواند اطلاعاتش را به قرآن‌آموزان نسل جدید منتقل کند.
وی با بیان اینکه نباید از ظرفیت و قابلیت ابزار فناوری در آموزش قرآن غافل ماند، تصریح کرد: به عنوان نمونه در حوزه تبلیغات برای کلاس‌های آموزشی و محافل قرآنی و نیز ارائه آموزش مجازی می‌توان از شبکه‌های اجتماعی که رواج زیادی میان نوجوانان و جوانان دارند، بهره جست.
لزوم جایگزینی روش مکتب‌خانه‌ای آموزش قرآن با شیوه‌های نوین
حیدری با یادآوری لزوم جایگزین ساختن روش‌های سنتی و مکتب‌خانه‌ای تدریس قرآن با «روش‌های نوین آموزش»، بیان کرد: فضای فیزیکی آموزش قرآن نیز باید مجهز به ابزار روز آموزشی نظیر رایانه، پروژکتور و ... باشد ضمن اینکه در همین راستا آشنایی مربی با اصطلاحات جدید رایج در میان جوانان و نوجوانان لازم و ضروری است.
این مدرس قرآن در استان با بیان اینکه «روش‌های نوین آموزش» کمابیش در استان دایر است و با اشاره به تجارب خود در این زمینه، گفت: یک نمونه بارز از میزان تأثیر این شیوه آموزشی در خصوص یک مربی پیشکسوت قرآن با 40 سال سابقه تدریس، اتفاق افتاد که از حضور در این کلاس‌های آموزشی قرآن احساس رضایت داشت و آن‌ها را در راستای به روز رسانی اطلاعاتش، مفید و سودمند ارزیابی می‌کرد.
حیدری با اشاره به تغییر معنای پیشرفت در دیدگاه عرفی جامعه، بیان کرد: امروزه تسلط به زبان خارجی یا ابزارهای موسیقایی و دیگر فعالیت‌ها نشانه تجدد و پیشرفت است و غالباَ افرادی که در حوزه دین و قرآن دستی بر آتش دارند، به دیده انسان‌هایی با استعداد و توانایی پایین نگریسته می‌شود.
توجه به شیوه بهره‌گیری غرب از قرآن
وی با اشاره به غیرقابل اجتناب بودن این دیدگاه در جامعه امروز، تأکید کرد: قرآنیان و متولیان امور قرآنی برای جذب خانواده‌ها به قرآن باید بتوانند آن‌ها را با شیوه‌های بهره‌گیری جامعه غرب از این کتاب آسمانی آشنا کنند چراکه دانشمندان غرب و پژوهشگران غربی حوزه دین، مردم خود را به انحاء مختلف از مبانی این کتاب زندگی‌ساز بهره‌مند می‌کنند.
حیدری در همین خصوص ادامه داد: مثال بارز این بهره‌گیری را بر نگاره سردر دانشکده حقوق دانشگاه هاروارد، به عنوان برترین دانشگاه جهان، می‌توان دید که مزین به آیه‌ای از آیات شریف قرآن است و در آنجا تأکید شده که زیباترین معنای عدالت را جز در همین عبارت نمی‌توان یافت.
وی با تأکید بر اینکه برای جذب مردم به قرآن باید روی نقطه توجهشان، یعنی جامعه غرب(متأسفانه) کار کرد، گفت: غرب دین ما را در قالب و نسخه‌ای دیگر به جامعه تزریق می‌کند، از مواهب اخلاقی آن بهره‌مند می‌شود و به سمت پیشرفت و تعالی گام برمی‌دارد حال آنکه ما هنوز به این فرایند نرسیده‌ایم.
حیدری با تأکید بر اینکه محبوبیت و مقبولیت مبانی قرآن در قلب جامعه غرب باید به جوانی که در بحبوحه جستجو و یافتن مسیر زندگی است تفهیم شود، گفت: آن‌ها باید متوجه شوند که حتی جامعه غرب نیز بی‌نیاز از آموزه‌های قرآن نیست و چه بسا دانشمندان غربی که درخصوص مبانی قرآن به تحقیق و تعمق می‌پردازند و به نتایج جالب توجه و حیرت‌آوری می‌رسند که مصادیق آن در مبحث اعجاز قرآن فراوان است.
تأثیر مثبت کرسی‌های تلاوت
قاری ممتاز قرآن در استان با اشاره به اجرای طرح موفق تلاوت قرآن طی سال‌های اخیر در شهرکرد، یادآوری کرد: دوره قبلی کرسی تلاوت به مدت شش ماه و به صورت منظم در مسجد امام حسین(ع) فرهنگیان شهرکرد برگزار شد که با استقبال پرشور مردم از سراسر استان مواجه بود و در حال حاضر نیز کرسی تلاوت شنبه شب‌ها در امامزادگان حلیمه و حکیمه خاتون شهرکرد و با حضور قاریان کشوری و بین‌المللی در حال برگزاری است.
حیدری در خصوص مخاطبان این جلسات تلاوت، تأکید کرد: مخاطب این محافل قرآنی دو دسته‌اند گروه نخست افرادی که برای حظ معنوی از صوت و لحن خوش قرآن در این جلسات حاضر می‌شوند و دسته دوم کسانی هستند که برای یادگیری و آموختن تجوید یا صوت و لحن حضور دارند.
وی با اشاره به تأثیر فراوان این کرسی‌های تلاوت در تولید شور و حال قرآنی در میان افراد جامعه، خاطرنشان کرد: هنر جلسه‌داران این است که بتوانند رضایت هر دو گروه مخاطب را جلب و افراد را به سمت آموزش و تلاوت کتاب آسمانی تشویق کنند.
گزارش از: خدیجه نادری‌بِنی
انتهای پیام
