آئین «عشاء ربانی» از منظر اسلام
گروه معارف ــ مدرس گروه معارف در دانشگاه شهرکرد با اشاره به اینکه تبدیل ماده به جسم حضرت مسیح از نگاه مسلمانان کاملاً بی‌معنا است و نگاهی نادرست و باوری غلط تلقی می‌شود، اظهار کرد: اما نگاه مسلمانان به دین مسیحیت از منظر دیگر به گونه‌ای است که کل سنت اسلامی مسیحیت را اشخاصی توصیف می‌کنند که هر چقدر هم که اصول اعتقادیشان به گمراهی افتاده باشد بازهم نماز می‌گذارند.
محمدحسین فتاحیان، مدرس گروه معارف در دانشگاه شهرکرد در گفت‌وگو با ایکنا از چهارمحال و بختیاری، در رابطه با مناسک «اعشاء ربانی» از منظر مسیحیت و تأیید یا رد آن در اسلام بیان کرد: شعائر دین مسیح که همان آیین مقدس مسیحی هستند در هفت مورد عشاء ربانی، تعمید، ازدواج مسیحی، تدهین، آیین توبه، تبرک، دست‌گذاری(تفویض مقام روحانیت) تقسیم‌بندی شده است. اما مهمترین مفهوم شعائر دینی که به ذهن هر مسیحی می‌رسد همین عشاء ربانی است.
وی ادامه داد: امروزه در مسیحیت مناسک و شعائر به عنوان جنبه‌های عملی برپاست که از ابتدای دین مسیحیت وجود داشته اما اوج این آئین محصول یک دوره زمانی است که علاوه بر مناقشات و بحث‌های الهی، مناسک و شعائر نیز مورد توجه اندیشمندان قرار گرفته است که این دوره شش قرن به طول انجامید تا هر هفت آئین نام برده شده در کلیساهای « کاتولیک» و «ارتدکس» به عنوان آئین، پذیرفته و رواج کامل یافتند.
فتاحیان با بیان اینکه این مراسم نزد مسیحیان یونانی زبان، «اسرار» و نزد مسیحیان لاتینی زبان، «آئین مقدس» نامیده شدند، افزود: تقریباً همه مسیحیان اتفاق نظر دارند و دو آئین اصلی را همان تعمید و عشاء ربانی می‌دانند اما مسیحیان کاتولیک و ارتدکس پنج آئین دیگر به این دو می‌افزایند و به هفت آئین مقدس اعتقاد دارند. این در صورتی است که فرقه‌های «پروتستان» در تعداد آئین‌ها اختلاف دارند اما بیشتر آنها دو آئین اصلی یعنی تعمید و عشاء ربانی را قبول دارند و تنها شمار اندکی از کلیساهای پروتستان مانند: «کویکرها و سپاه نجات» هیچ یک از این آئین‌ها را قبول ندارند.
عشاء ربانی یا شام خداوند
این مدرس دانشگاه گفت: عشاء ربانی، شام خداوند یا آئین سپاس‌گزاری یکی از هفت آئینی است که دراغلب فرقه‌های مسیحیت برگزار می‌شود و به آن «تقسیم مقدس»، « راز محراب» و راز خجسته هم گفته شده است. البته شیوه و نحوه اجرای این آئین در میان فرقه‌های مختلف مسیحیان اندکی متفاوت است.
علت برگزاری عشاء ربانی از منظر مسیحیت
این مدرس گروه معارف دانشگاه شهرکرد با بیان اینکه منشأ این آئین به آخرین شامی اطلاق می‌شود که عیسی مسیح در شب دستگیری خود از سوی سربازان رمی با حواریون خود خورد، افزود: از آنجا که به باور مسیحیان سرشت حضرت مسیح با سرشت خداوند یکی است وی از جریان کامل خیانت «یهودا»(یکی از حواریون) به خود، دستگیری‌اش و در نهایت قربانی شدنش از طریق مصلوب شدن برای گناهان نوع بشر اطلاع داشت لذا مراسم این شام به مراسم شام آخر معروف شد که جزئیات این مراسم در کتاب انجیل فصل 26 آیات 26 تا 28 این چنین آمده است: «چون هنوز مشغول خوردن بودند عیسی نان را برگرفت و پس از شکرگزاری پاره کرد و به شاگردان داد و فرمود بگیری، بخورید، این است بدن من. سپس جام را برگرفت و پس از شکرگزاری آن را به شاگردان داد و گفت همه شما از این بنوشید، این است خون من، برای عهد که به‌خاطر بسیاری به جهت آمرزش گناهان ریخته می‌شود.»
آئین عشاء ربانی از منظر اسلام
فتاحیان با بیان اینکه زمان برگزاری این آئین شب عید فصح(فطیر) ،یهودیان یا همان شب عید پاک یعنی یکی از روزهای تعطیل در یکشنبه از ماه مارس یا اوریل است، بیان کرد: سؤالاتی در رابطه با آئین مسیحیت و اینکه آیا آنها نیز نماز می‌خوانند؟ شراب در آئین مسیحیت مجاز است؟ خوردن نان و شراب عبادت محسوب می‌شود؟ مواردی است که همیشه از سمت مسلمان مطرح است که در این رابطه باید اینگونه سخن گفت: زمانی که از یک مراسم رسمی به نام نماز که بیانگر حرکات بدنی خاص و فرمول‌های عبادی دقیق است، صبحت می‌شود یعنی با دعاهای فی‌البداهه که عاری از آئین‌ها و محتواهای از پیش تعیین شده است متفاوت است و لذا تأیید بر استعلایی(بالا بودن) خداوند به منزله مردود شمردن سرسختانه هر گونه عقیده حلول در مخلوقات به ویژه در مخلوقات مادی از قبیل نان و شراب است و مهم‌تر اینکه استفاده از شراب جنجال واقعی است که اسلام آن را در قرآن به صورت کلی ممنوع اعلام کرده است.
وی با اشاره به اینکه تبدیل ماده به جسم حضرت مسیح از نگاه مسلمانان کاملاً بی‌معنا است و نگاهی نادرست و باوری غلط تلقی می‌شود، اظهار کرد: اما نگاه مسلمانان به دین مسیحیت از منظر دیگر به گونه‌ای است که کل سنت اسلامی مسیحیت را اشخاصی توصیف می‌کنند که هرچقدر هم که اصول اعتقادیشان به گمراهی افتاده باشد بازهم نماز می‌گذارند و مصادق این عبارت در آیه ۸۲ سوره مبارکه مائده و آیات ۳۷ ،۳۶، ۵۷ و ۸۲ همین سوره است که خداوند می‌فرماید:(بطور مسلّم، دشمن‌ترين مردم نسبت به مؤمنان را، يهود و مشركان خواهى يافت؛ و نزديكترين دوستان به مؤمنان را كسانى مىيابى كه مىگويند: «ما نصارى هستيم»؛ اين بخاطر آن است كه در ميان آنها، افرادى عالم و تارك دنيا هستند؛ و آنها(در برابر حق) تكبّر نمىورزند.)
این مدرس دانشگاه افزود: اعتکاف مسیحی و همچنین صومعه مسیحی در دوران نزول قرآن و در سده‌های نخستین تاریخ اسلام بخش اساسی از چشم‌انداز سنتی را در بخش‌های گسترده جهان اسلام به خود اختصاص می‌داده است. از این گذشته کلیساهای روحانیون مسیحی و مراسم عبادی در جوامع اسلامی همواره بر اساس ویژه‌نامه پشتیبانی می‌شد. البته قرآن در آیات ۱۱۲ تا ۱۱۵ سوره مبارکه مائده اشاره‌‌ای عاری از سوء تفاهم به مراسم عشاء ربانی دارد یعنی در قرآن نیز به شام آخر اشاره شده است و می‌فرماید: « حواریون گفتند می‌خواهیم از آن مائده آسمانی تناول کنیم تا دل‌هایمان مطمئن شود و تا به راستی عهدهای تو پی ببریم و بر آن به مشاهده گواه باشیم. عیسی‌بن مریم گفت: بارالها مائدهاى از آسمان بر ما بفرست تا عیدى براى اول و آخر ما باشد و نشانهاى از تو، و به ما روزى ده، تو بهترین روزى دهندگانى. خداوند دعاى او را مستجاب کرد و گفت من آن را بر شما نازل مىکنم ولى هر کس از شما بعد از آن کافر شود (و راه انکار پوید) او را چنان مجازاتى مىکنم که احدى از جهانیان را نکرده باشم!»
عشاء ربانی از منظر دین مسیحیت
مدرس گروه معارف دانشگاه شهرکرد در ادامه افزود: عشاء ربانی از قدیم تا کنون اصلی‌ترین عبادت مسیح در کلیساها به شمار می‌رود. در این آئین یاد زندگانی مرگ و رستاخیز عیسی مسیح جشن گرفته می‌شود بنابراین عیسی مسیح در مقام برخاسته از مرگ در خداوند می‌زید و به این ترتیب همواره به کلیسا نزدیک است و حضرت عیسی مسیح( در کتاب انجیل مداح باب۲۸ آیه ۲۰ ) بیان می‌کند: و اکنون من تا انقضای عالم همراه شما هستم.
نحوه اجرای مناسک عشاء ربانی
فتاحیان به نحوه اجرای مناسک عشاء ربانی اشاره کرد و گفت: در این آئین مسیحیان با اعتقاد به اینکه در این مراسم عیسی مسیح حضور فیزیکی دارد گرد هم جمع می‌شوند و نان و شراب استفاده می‌کنند تا وجود مسیح در درونشان متجلی شود.
شبهه حلیت شراب در مسیحیت
مدرس دانشگاه شهرکرد با بیان اینکه شراب در عهد عتیق مذمت شده و در عهد جدید مورد تمجید قرار گرفته است، افزود: شراب در مسیحیت از دو جهت در اذهان تداعی می‌شود، به طور مثال در بخش امثال سلیمان در بخش ۲۳: آیه ۳۰ و ۳۱ آمده است: « به شراب نگاه نکن زمانی که سرخ کام است. حینی که حباب‌های خود در جام ظاهر می‌سازد و به ملایمت فرو می‌رود اما در آخر مثل مار می‌گزد و مانند افعی نیش خواهد زد» با این حال متأسفانه شراب در عصر جدید مورد تمجید قرار گرفته است و حضرت عیسی می‌فرماید: « این نان و شراب سمبل عصر جدید است» و بر همین اساس مسیحیان سال میلادی جدید خود را با نوشیدن ولو اندکی شراب آغاز می‌کنند شاید به این گمان که برای آنها مایه برکت است.
وی در ادامه گفت: پس به رغم حرمت شراب در عهد عتیق اما به عنوان یک آموزه دینی غلط در میان مسحیان اهل کتاب رواج یافت. و این پدیده در میان اعراب جاهلی با اقبال فراوان روبرو شد و قرآن برای مبارزه با چنین رویکرد جاهلی شراب را حرام و ممنوع کرد. به علاوه آیا می‌توان پذیرفت شراب که از آن به عنوان «کلید همه گناهان» یاد می‌شود و قرآن آن را دستاویز شیطان برای فراموشی یا خدا و به عنوان رجس و پلیدی یاد کرده است ، در شریعت یکی از بزرگترین ادیان آسمانی یعنی مسیحیت حلال اعلام شده باشد.
وی ادامه داد: نکته قابل تامل اینکه؛ با این حال آیا شراب مجاز در کتاب مقدس آیا منظور آب انگور است و یا شراب مسکر؟ مستر هاکس، در قاموس کتاب مقدس، صفحه 520 می‌نویسد: در لفظ عبرانی این كلمه اختلاف كردهاند كه آیا الفاظی كه در كتاب مقّدس وارد گشته است همان مایع و مسكر معروف می‌باشد یا نه در نقل «شام آخر عیسی» در کتاب مقدس، حرف از میوه انگور است و صراحتی ندارد که درون پیاله شراب بوده است یا آب انگور: «پس پیاله‌ای گرفته شكر کرد و گفت: این را بگیرید و در میان خود تقسیم كنید. زیرا به شما می‌گویم تا ملكوت خدا نیاید. از میوه انگور دیگر نخواهم نوشید.» (متی26: 29)
فتاحیان در پایان گفت: اما اگر شراب به معنای مایع مسکر باشد، آیا این باورکردنی است که عیسی برخلاف آموزه‌های کتاب مقدس عهد عتیق عمل کند، مگر خود عیسی نمی‌گوید: «گمان مبرید كه آمده‌ام تا تورات یا صُحف انبیا را باطل سازم. نیامده‌ام تا باطل نمایم بلكه تا تمام كنم.»( متی، فصل 5 ) امید آن که برای کسی در مسأله حرمت شراب در همه ادیان آسمانی شبهه باقی نمانده باشد .
انتهای پیام
